De Geologische kaart van het Koninkrijk der Nederlanden laat zien uit welke afzettingen de bovenste meters van de ondergrond zijn opgebouwd. De kaart omvat Nederland, het Nederlands Continentaal Plat en het Caribisch deel van het Koninkrijk. Kaarteenheden vertegenwoordigen (combinaties van) formaties (Fm), laagpakketten (Lp) en lagen. In de kustzone komen holocene pakketten gestapeld voor. Deze stapelingen zijn gedefinieerd als profieltypes, afzonderlijk gekarteerd en te herkennen aan codes met kleine letters.
De kaarteenheden van het Caribisch deel van het Koninkrijk zijn gedefinieerd op basis van gemeenschappelijke of vergelijkbare combinaties van lithologie en genese (dieptegesteenten, vulkanische gesteenten, vulkano-sedimentaire afzettingen en sedimentaire afzettingen). Voor Aruba, Curaçao en Bonaire zijn gangbare stratigrafische indelingen toegepast op formatie- (Fm) of groepsniveau (Grp), voor Sint Maarten op serie- of systeemniveau, en voor Sint Eustatius en Saba op afzettingsniveau.
Omwille van het kaartbeeld worden dekzand (BX4: Fm van Boxtel, Lp van Wierden) en löss (BX5: Fm van Boxtel, Lp van Schimmert) alleen weergegeven als de dikte meer dan 2 m bedraagt. De wijdverbreide laag actief getransporteerd zand op de Noordzeebodem (SB2: Bligh Bank Lp) wordt om dezelfde reden alleen getoond als de dikte meer dan 7 m bedraagt. Antropogene afzettingen worden niet afgebeeld.
Op de kaart worden naast geologische eenheden ook breuklijnen en ijsrandlijnen weergegeven. Breuklijnen worden getoond waar ze aan maaiveld zichtbaar zijn en/of de begrenzing vormen van kaarteenheden. Weergave van de maximale ijsverbreiding tijdens het Weichselien (laatste ijstijd) en Saalien (een-na-laatste ijstijd) helpt om het verband tussen de kaarteenheden beter te begrijpen.
Basisgegevens
De geologische overzichtskaart is gebaseerd op een veelheid aan gepubliceerde gegevens, aangevuld met recente informatie en inzichten. Voor het Nederlandse vasteland gaat het met name om informatie die is verzameld in het kader van de geologische kartering 1:50.000 (ca. 1950-1997) en het vervaardigen van de 3D-ondergrondmodellen DGM en GeoTOP (1997-heden). Daarnaast is gebruik gemaakt van informatie van de Universiteit Utrecht over de Rijn-Maasdelta en van diverse andere regionale karteringen.
Voor het Nederlands Continentaal Plat is vooral gebruikgemaakt van informatie die is verzameld bij de systematische kartering van de Noordzee 1:250.000 (en delen van de kustzone 1:100.000) tussen eind jaren ’70 en 2003, aangevuld met informatie uit mariene onderzoeks- en commerciële opdrachten.
De boor- en sondeergegevens die ten grondslag liggen aan bovenstaande karteringen zijn voor het overgrote deel beschikbaar via DINOloket.
De kaart van het Caribisch deel van Koninkrijk is samengesteld uit de meest recente bestaande geologische kaarten van het gebied, die voor de overzichtskaartkaart zijn geharmoniseerd en vereenvoudigd.
Toepassing en betrouwbaarheid van de kaart
De geologische kaart is een overzichtskaart die is bedoeld voor gebruik op een landelijke of regionale schaal. De karteerschaal bedraagt 1:600.000. De kaart geeft daarmee een eerste indruk van de ondiepe geologie van een gebied. Bij ondergrondvraagstukken die spelen op een grotere schaal (subregionaal of lokaal) en/of dieper in de ondergrond kan gebruik worden gemaakt van de informatie in de 3D-ondergrondmodellen DGM en GeoTOP.
Vanwege de relatief kleine afmetingen van de Caribische eilanden is ervoor gekozen om deze met meer detail weer te geven. De karteerschaal van Aruba, Bonaire en Curaçao is 1:400.000, de karteerschaal van Saba, Sint Eustatius en Sint Maarten is 1:300.000.
Actuele en eerdere versies
Deze kaart vormt de opvolger van de Geologische Overzichtskaart van Nederland op schaal 1:600.000 van Zagwijn & Van Staalduinen (1975) en de eerder door TNO - Geologische Dienst Nederland digitaal beschikbaar gestelde varianten daarop van Weerts et al. (2004) en Schokker (2010).
Van de nieuwe Geologische kaart van het Koninkrijk der Nederlanden kan een PDF-document (24 Mb) worden gedownload. De interactieve digitale versie van de kaart is te vinden bij de ondergrondmodellen op DINOloket. Daar kunnen ook de GIS-bestanden en een pdf-document met een hogere resolutie (124 Mb) van de kaart worden gedownload.
De PDF is de kaart van begin 2023 en op dit moment de meest actuele versie. Het GIS-bestand wordt in de komende jaren worden geüpdatet en is vanaf dan altijd de meest actuele versie. De meest actuele versie is te herkennen aan het jaartal in de bestandsnaam.
De Caribisch deel van het koninkrijk wordt niet interactief op DINOloket weergegeven, maar zijn wel als GIS-bestand te downloaden.
Citatie
TNO-GDN (2021) Geologische kaart van het Koninkrijk der Nederlanden. TNO – Geologische Dienst Nederland, https://www.dinoloket.nl/ondergrondmodellen/kaart; geraadpleegd op dd-mm-jjjj.
Contact
Heb je een vraag of merk je dat er iets niet klopt, laat het ons dan weten via het contactformulier.
Referenties
Schokker, J. (2010) Geologische overzichtskaart van Nederland. Utrecht: TNO Bouw en Ondergrond.
Weerts, H.J.T., Schokker, J., Rijsdijk, K.F. & Laban, C. (2004) Geologische overzichtskaart van Nederland. Utrecht: Nederlands Instituut voor Toegepaste Geowetenschappen TNO.
Zagwijn, W.H. & Van Staalduinen, C.J. (1975) Geologische overzichtskaarten van Nederland: kaarten, profielen, toelichting. Haarlem: Rijks Geologische Dienst.
RGD (1996) Geological map of Aruba. Haarlem: Rijks Geologische Dienst.
De Buisonjé, P.H. (1974) Neogene and Quarternary Geology of Aruba, Curaçao and Bonaire. Utrecht: Natuurwetenschappelijke studiekring voor Suriname en de Nederlandse Antillen.
Roobol, M.J., Smith, A.L. (2004) Volcanology of Saba and st.Eustatius. Amsterdam: Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.
Dagain, J., Westercamp D., Garrabé F. (1989) Carte Géologique des Antilles Francaises - Département de la Guadeloupe - St-Martin. Orléans, Frankrijk: Bureau de recherches géologiques et minieres.